Cứ đến dịp 25/4 hàng năm, các địa phương trên địa bàn cả nước tổ chức nhiều hoạt động thiết thực hưởng ứng ngày Thế giới phòng, chống bệnh sốt rét nhằm nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi người dân, chung tay hướng đến mục tiêu loại trừ bệnh sốt rét trên địa bàn cả nước vào năm 2030.
Phun thuốc diệt muỗi là giải pháp hiệu quả để phòng chống bệnh do muỗi đốt
Sốt rét được biết đến là một trong những bệnh do muỗi truyền, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh nhân mắc bệnh sốt rét, bệnh sẽ có nguy cơ cao lây nhiễm trong cộng đồng, không những ảnh hưởng tới sức khỏe của người bệnh mà còn ảnh hưởng xấu đến thành quả hoạt động phòng chống bệnh sốt rét của mỗi địa phương, hướng đến loại trừ bệnh sốt rét trên địa bàn cả nước.
Bác sỹ Tống Văn Dương, Trưởng khoa Phòng chống sốt rét, côn trùng, ký sinh trùng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lạng Sơn cho biết: Bệnh sốt rét thường biểu hiện bằng những cơn sốt rét điển hình và trải qua 3 giai đoạn, giai đoạn rét run, giai đoạn sốt nóng, giai đoạn vã mồ hôi và khát nước kèm theo triệu chứng đau người đau mình mẩy. Trung bình cơn sốt kéo dài từ 3-6 giờ. Ngoài ra cũng có những trường hợp sốt không điển hình, sốt không thành cơn, chỉ có gai rét và ớn lạnh. Những trường hợp này thường hay gặp ở bệnh nhân sống lâu trong vùng sốt rét.
Bất cứ ai đều có thể mắc bệnh sốt rét vì bệnh này lây truyền cho người qua các vết đốt nhiễm ký sinh trùng của muỗi Anophen. Nếu không phát hiện và xử trí kịp thời, bệnh sốt rét dễ gây ra nhiều tác hại cho người mắc như gan to, lách to. Đối với trẻ em dễ bị còi xương, kém thông minh. Đối với phụ nữ mang thai dễ dẫn đến sảy thai, đẻ non hoặc mắc phải những tai biến trong quá trình sinh để. Chính vì vậy, mọi người cần nêu cao cảnh giác, chủ động đến các cơ sở y tế để thăm khám, nhằm phát hiện sớm và điều trị kịp thời khi xuất hiện các biểu hiện nghi ngờ của bệnh sốt rét.
Trong năm 2024, công tác phòng, chống bệnh sốt rét trên địa bàn cả nước đã đạt được những kết quả tích cực, tổng số ca mắc sốt rét giảm 21,21% so với năm 2023 (353 bệnh nhân mắc sốt rét trong năm 2024), không có ca bệnh tử vong do sốt rét gây ra. Trên toàn quốc đã có 48 tỉnh, thành phố được công nhận loại trừ bệnh sốt rét.
Tại địa bàn tỉnh Lạng Sơn công tác phòng, chống bệnh sốt rét duy trì được thành quả loại trừ từ năm 2019. Từ đó đến nay chỉ ghi nhận duy nhất một bệnh nhân mắc bệnh sốt rét ngoại lai vào đầu năm 2022. Để tiếp duy trì thành quả đạt được, hàng năm Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lạng Sơn thực xét nghiệm hơn 6 nghìn lam máu, đồng thời tổ chức các cuộc điều tra côn trùng muỗi tại cộng đồng, qua đó kịp thời nắm bắt tình hình, chủ động phát hiện các yếu tố nguy cơ để đưa ra các giải pháp phòng chống phù hợp.
Ngày Thế giới phòng, chống sốt rét được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công nhận từ năm 2007, qua đó nâng cao nhận thức và thúc đẩy hành động của hệ thống chính trị và của cả cộng đồng về phòng chống bệnh sốt rét. Thực hiện chủ đề ngày Thế giới phòng chống sốt rét năm 2025 được WHO lựa chọn thông điệp “Dồn tổng lực để loại trừ sốt rét: Tăng cường đầu tư; Đổi mới, sáng tạo; Quyết tâm hành động” các địa phương tiếp tục huy động mọi nguồn lực, ý thức trách nhiệm của mỗi tổ chức và cá nhân, hướng đến mục tiêu loại trừ bệnh sốt rét trên địa bàn cả nước vào năm 2030. Trong đó tập trung vào đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, huy động sự tham gia của các ban ngành đoàn thể; tăng cường các hoạt động chuyên môn như xét nghiệm, sàng lọc, giám sát, điều trị tại các vùng có nguy cơ cao; Tăng cường vận động chính sách, huy động nguồn lực hướng đến mục tiêu loại trừ sốt rét một cách bền vững.
Để đạt được mục tiêu đó, trước hết cần sự ý thức, trách nhiệm của mỗi người dân, nêu cao tình thần cảnh giác, trang bị cho bản thân kiến thức và tham gia thực hiện các biện pháp phòng bệnh sốt rét cho bản thân và gia đình. Đồng thời phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh để điều trị kịp thời, khoanh vùng, điều tra dịch tễ nhằm hạn chế nguy cơ tạo ra các ổ dịch tại cộng đồng.
Bệnh sốt rét cho đến ngày nay vẫn chưa có vắc xin phòng bệnh. Trong khí đó thời gian gần đây, nhiều ca bệnh sốt rét không có các biểu hiện điển hình, thay vào đó là các dấu hiệu gai rét, ớn lạnh và sau đó mới tạo thành cơn từng cơn, dễ tưởng lầm là cảm cúm thông thường và trở thành nguồn lây trong cộng đồng. Nguy hiểm hơn khi gặp phải các cơn sốt rét ác tính, rất dễ gây ra tử vong cho người bệnh nếu không được cứu chữa kịp thời.
Đề phòng, chống bệnh sốt rét một cách hiệu quả, ngoài việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời các ca bệnh trong cộng đồng, mọi người cần thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh như phòng tránh muỗi đốt, diệt lăng quăng, bọ gậy và cải thiện môi trường sống để không cho muỗi Anophen phát triển.
Minh Mạnh – TT KSBT
